Op 11 september 2021 wordt het bijzonder CDA-congres gehouden. Dit congres is een reactie op de dramatische neergang van het CDA in de afgelopen twee jaar, uitmondend in het vertrek van Pieter Omtzigt. En hij was niet het enige trouwe lid dat het CDA de afgelopen maanden de rug toekeerde.
Een substantiële verandering van de partijcultuur is nodig, willen we niet op de korte termijn een irrelvante partij worden die niet alleen door de leden, maar ook door de kiezers massaal wordt verlaten.
Wat verwachten wij van dit congres, en hoe kan dit bijdragen aan verandering?
Op basis van de ontwikkelingen van de afgelopen weken en de vorm die door het bestuur aan het congres is gegeven, hebben wij de volgende verwachtingen.
Het evaluatierapport van de commissie Spies, wat daarvan de tekortkomingen verder ook zijn, heeft er in ieder geval toe geleid dat het landelijk bestuur, onder wiens verantwoordelijkheid deze neergang heeft plaatsgevonden, is opgestapt. Daarmee is de angel uit het verantwoordingscongres gehaald.
De vrijgekomen posities worden pas opgevuld tijdens het congres in december 2021. De komende maanden moeten we ervoor zorgen dat de nieuwe bestuurssamenstelling blijk zal geven van een echte wil tot verandering. Wij komen daar de komende weken op terug.
Het rapport van Richard van Zwol over de toekomstige inhoudelijke lijn van het CDA wordt pas openbaar gemaakt nadat de termijn voor het indienen van resoluties is gesloten. Dat betekent dat de discussie over het belangrijkste punt – de inhoudelijke koers – op het congres effectief onmogelijk is.
We kunnen dus niet anders dan afwachten wat het rapport van Van Zwol zal brengen. Zal dat niet genoeg zijn, of wijzen op een koers die niet overeenkomt met de traditionele uitgangspunten van de christendemocratie, dan zullen wij er een alternatief tegenover zetten zodat er op het congres van december 2021 echt over de koers kan worden gediscussieerd.
Door het partijbestuur zijn dus de echte keuzes verplaatst naar het najaarscongres in december 2021. Pas dan zullen alle kaarten op tafel liggen, en pas dan zal de definitieve keuze over de toekomst van de partij worden gemaakt. Dat vergt ook van ons een lange adem. De komende maanden zullen we verder gaan met het organiseren van activiteiten, het bij elkaar brengen van mensen en het opstellen van inhoudelijke alternatieven, zodat er in december 2021 ook echt iets te kiezen valt.
Voor het bijzonder congres van 11 september 2021 is het van belang dat de partijtop laat zien dat er ook in de praktijk werk wordt gemaakt van zelfreflectie en cultuurverandering. Anders zullen de komende weken nog meer partijleden de partij gaan verlaten. Recente uitlatingen van bestuursadviseur en minister Bijleveld in NRC en van de voorzitter van de CDA-businessclub in Elsevier boezemen op dit punt nog weinig vertrouwen in.
Ook roepen om eenheid is contraproductief, als die eenheid betekent dat de partijtop gewoon doorgaat op de koers die de afgelopen twee jaar is gevolgd en dat daar -ook al leidt dat tot verdere neergang- niets aan mag veranderen.
De Stichting Sociale Christendemocratie
Het bestuur